Браты Пуласкія
Казімір Пуласкі.
Невядомы мастак XIX ст.
|
Казімір Пуласкі (ахрышчаны 6.3.1745, г.Варшава - 11.10.1779). Удзельнік Барскай канфедэрацыі, палкоўнік. Ваяваў на Украіне, у чэрвені 1769 г. рушыў з войскам да Брэста і Кобрына. У Ламзах падначаліў сабе полк Ю.Беляка, у Сухой Волі - полк А.М. Карыцкага, пасля некаторыя іншыя часці войска ВКЛ. 6.7.1769 г. у 10-гадзіннай бітве перамог расійскія войскі пад в. Кукалкі каля Ваўкавыска. У Слоніме папоўніў сваю армію рыштункам і гарматамі. 12.7.1769 г. адбіў атаку на горад расійскіх войск, якія панеслі вялікія страты, але быў вымушаны пакінуць Слонім. Адмовіўся ад марша на Нясвіж і з мястэчка Мыш з баямі рушыў на Гродна. У гэты час яго войска вырасла да 4000 чалавек. Правёў баі з расійскімі атрадамі пад Моўчаддзю (16 ліпеня) і Дварцом. Пад Гродна перадаў камандаванне Ю.Сапегу і выехаў у Польшчу. Перамогі на тэрыторыі Беларусі зрабілі Казіміра найбольш аўтарытэтным дзеячам Барскай канфедэрацыі. У верасні 1769 г. арганізаваў новы паход на тэрыторыю Беларусі з Украіны. Каля Кобрына быў атакаваны 4 калонамі расійскіх войск і адышоў за Буг. У баях пад Арэхавам (13 верасня) і Уладавай (15 верасня) разбіты. У верасні 1770 г. яго войскі авалодалі ўмацаваным кляштарам у Чанстахове. У сувязі з замахам на Станіслава Аўгуста Панятоўскага канфедэраты рушылі ў кастрычніку 1771 г. да Варшавы, але разбіты пад Скарышэвам. У маі 1772 г. Казімір пакінуў Чанстахову і эміграваў у Саксонію, потым Францыю, Турцыю, вясной 1777 г. пераехаў у ЗША. У званні генерала кавалерыі арганізаваў там легіён з некалькіх соцень коннікаў. У сакавіку 1779 г. атрымаў перамогу над англійскім войскам пад Чарлстанам. Загінуў у час аблогі Саванны.
Атака аддзела канфедэратаў пад кіраўніцтвам К.Пуласкага ля сцен Чэнстаховы. Мастак Ю.Хельмоньскі.
|
Як нацыянальнаму герою ЗША яму пастаўлены помнікі ў Вашынгтоне, Саванне, Вест-Пойнце.
Францішак Ксаверы Пуласкі (26.11.1743 - 15.9.1769). Удзельнік Барскай канфедэрацыі з часу яе заснавання. Ваяваў на Украіне, у чэрвені 1768 г. выцеснены з атрадам у Турцыю. Пасля далучыўся да войска свайго брата Казіміра, у чэрвені-ліпені 1769 г. удзельнічаў у рэйдзе па тэрыторыі ВКЛ. З лагера пад Брэстам звярнуўся да К.Радзівіла з заклікам перадаць пад камандаванне канфедэрацыі свае войскі, але атрымаў адмову. 15.6.1769 г. выдаў універсал да жыхароў ВКЛ з заклікам змагацца супраць расійскага войска і караля Станіслава Аўгуста Панятоўскага. Арганізаваў мясцовыя канфедэрацыі ў Брэсце, Ваўкавыску, Слоніме. У верасні 1769 г. прымаў удзел у 2-ім паходзе па тэрыторыі ВКЛ, у час адыходу загінуў пад Уладавай.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі, т.6
|
